Bài dự thi Giải báo chí toàn quốc về xây dựng Đảng
Bài 2: “Chìa khóa” gỡ khó giải phóng mặt bằng
ĐBP - Đầu nhiệm kỳ 2020 - 2025, huyện Mường Ảng vẫn còn nhiều dự án chậm tiến độ, có dự án "đắp chiếu" hơn 10 năm do vướng mắc trong giải phóng mặt bằng (GPMB). Bước sang giai đoạn mới, với quyết tâm tái khởi động và giải quyết dứt điểm các dự án tồn đọng, cấp ủy, chính quyền huyện Mường Ảng đã quan tâm, tổ chức gặp gỡ, tiếp dân, đối thoại trực tiếp với dân, trong đó đặc biệt nêu cao trách nhiệm của người đứng đầu. Nhờ đó, các "nút thắt" trong GPMB đã được tháo gỡ, các dự án lần lượt hoàn thành và đưa vào sử dụng hiệu quả, góp phần thay đổi diện mạo hạ tầng và thúc đẩy phát triển kinh tế huyện nhà.
Cái bắt tay đồng thuận
Đầu năm 2020, thị trấn Mường Ảng ngổn ngang do nhiều dự án trọng điểm chậm tiến độ, đặc biệt là Dự án Đường nội thị giai đoạn I (trục 42m), đường nội thị trục 27m và khu tái định cư đều đã tạm dừng gần 10 năm vì vướng mắc GPMB.
Dự án đường 42m, đường 27m và khu tái định cư được phê duyệt từ năm 2011, với 268 hộ và 2 tổ chức thuộc diện phải thu hồi đất. Tổng diện tích thu hồi là 165.456m². Tuy nhiên, đến năm 2020, nhiều hộ dân vẫn chưa đồng ý đo đạc, kiểm đếm và không đồng thuận về các phương án đền bù.
Với quyết tâm cao, Huyện ủy, UBND huyện Mường Ảng lập Ban chỉ đạo triển khai các dự án trọng điểm, giao nhiệm vụ cụ thể cho các thành viên, đồng thời nhấn mạnh vai trò của người đứng đầu trong thực hiện nhiệm vụ GPMB. Ban chỉ đạo yêu cầu rà soát, phân loại các hộ có cùng vướng mắc thành từng nhóm, sau đó tiến hành gặp gỡ, đối thoại chuyên đề riêng. Sau đối thoại cho thấy nhiều phản ánh của người dân là hợp lý, chính đáng; một phần nguyên nhân là do một số cán bộ quá trình làm việc với dân trao đổi chưa rõ ràng, thông tin chính sách bất nhất, dẫn đến người dân mất tin tưởng và không đồng thuận. Hiểu rõ vấn đề, huyện Mường Ảng bắt đầu bóc tách và giải quyết dứt điểm từng vướng mắc cụ thể.
Ông Nguyễn Tiến Đạt, Bí thư Huyện ủy Mường Ảng chia sẻ: Lắng nghe và giải quyết thấu đáo nguyện vọng chính đáng của người dân là "chìa khóa" gỡ vướng GPMB. Các cuộc đối thoại đều tuân theo nguyên tắc "rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ kết quả". Nội dung chưa đúng, chưa đủ thì bổ sung, nếu đã đúng rồi thì tập trung tuyên truyền, vận động. Gặp gỡ 1 lần chưa giải quyết được thì tổ chức gặp gỡ nhiều lần, kể cả ngoài giờ hành chính. Đồng thời, huyện Mường Ảng kiên quyết chấn chỉnh tình trạng cán bộ làm việc máy móc, không đặt lợi ích người dân lên trên.
Khi triển khai dự án đường 42m, một số diện tích đất được lập phương án đền bù từ trước đây thuộc dự án khác nhưng chưa được đền bù nhưng quá trình triển khai, cán bộ thực hiện chưa tìm hiểu sâu, rà soát kỹ và chưa tham mưu thấu đáo, dẫn đến việc không lập phương án đền bù. Sau khi các hộ dân kiến nghị, Huyện ủy, UBND huyện Mường Ảng đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan rà soát, lập phương án và chi trả đầy đủ, kịp thời cho các hộ dân.
“Đây là quyền lợi chính đáng, cần phải quan tâm, hỗ trợ người dân tối đa. Từ đó, củng cố niềm tin và tạo sự đồng thuận của người dân với cấp ủy, chính quyền huyện” - Bí thư Huyện ủy Mường Ảng Nguyễn Tiến Đạt nhấn mạnh.
Thực hiện dự án đường 42m, gia đình ông Tạ Văn Số ở tổ 8, thị trấn Mường Ảng bị thu hồi 405m² đất, gồm: 180m² đất ở và 225m² đất nông nghiệp. Do hoàn cảnh khó khăn, diện tích thu hồi lớn và đơn giá đền bù thấp, gia đình ông Số không đồng ý bàn giao mặt bằng dù cấp ủy, chính quyền các cấp đã nhiều lần gặp gỡ, vận động.
Trước tình hình đó, Bí thư Huyện ủy Nguyễn Tiến Đạt đã trực tiếp đến nhà để gặp gỡ, trò chuyện và vận động ông Số, về lợi ích của dự án đối với địa phương và gia đình. Sau cuộc trò chuyện, ông Số đồng ý bàn giao mặt bằng. Ngày hôm sau, UBND huyện hỗ trợ gia đình di dời và chi trả đầy đủ theo quy định.
Ông Tạ Văn Số cho biết: “Huyện ủy, UBND huyện, đặc biệt là Bí thư Huyện ủy đã nhiều lần gặp gỡ, vận động. Được giải thích cặn kẽ, tôi cảm nhận được sự quyết tâm và trách nhiệm của lãnh đạo huyện nên đã đồng ý bàn giao mặt bằng phục vụ dự án”.
Đặt quyền lợi người dân lên trên hết
Trong quá trình gặp gỡ, đối thoại với người dân, người đứng đầu cấp ủy, chính quyền huyện Mường Ảng luôn lắng nghe, chia sẻ, đặt lợi ích của người dân trên hết. Đó là bí quyết tạo nên sự đồng thuận của nhân dân trong thực hiện các dự án.
Dự án sửa chữa, nâng cấp đường từ khối 1 thị trấn Mường Ảng đến Quốc lộ 279 là công trình trọng điểm của huyện. Với phương châm "Gần dân, bảo vệ quyền lợi chính đáng của dân", chỉ trong vòng một tuần, Mường Ảng đã hoàn thành GPMB cho 46 hộ và 1 tổ chức trên tổng diện tích 8.136m². Đến nay, dự án đã hoàn thiện và mang lại hiệu quả rõ rệt sau đầu tư.
Hộ bà Nguyễn Thị Thêu, tổ dân phố 1, thị trấn Mường Ảng, là một trong những gia đình phản đối mạnh mẽ nhất khi dự án triển khai. Bởi vì dự án thu hồi hơn 200m² đất ở của gia đình bà, với chiều dài hơn 100m và chiều sâu 2m.
Bà Thêu chia sẻ: “Ban đầu, tôi không đồng ý vì dự án thu hồi diện tích đất quá lớn. Sau đó, lãnh đạo huyện và thị trấn thường xuyên đến tuyên truyền, đồng chí Bí thư Huyện ủy đã trực tiếp đến nhà động viên, giải thích rõ những lợi ích lâu dài mà con đường khang trang sẽ mang lại cho huyện cũng như gia đình tôi. Sau khi cân nhắc, tôi nhận thấy trước mắt gia đình tôi có thiệt hại nhưng về lâu dài sẽ được hưởng lợi nên đã đồng thuận hiến đất. Bên cạnh đó, khi gia đình tôi có nhu cầu chỉnh lý lại diện tích đất trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã được các cơ quan chuyên môn hỗ trợ toàn bộ quá trình này. Không chỉ tôi mà các hộ dân khác trên tuyến có nhu cầu tương tự cũng đều được hỗ trợ”.
Hộ anh Quàng Văn Điểm, bản Xuân Tre, thuộc diện bị thu hồi đất để thực hiện dự án Chợ trung tâm xã Búng Lao. Tuy nhiên, do hoàn cảnh khó khăn và không có chỗ ở khác, anh Điểm không đồng ý di dời. Sau nhiều lần tuyên truyền, vận động không thành công, UBND huyện Mường Ảng đã ban hành quyết định cưỡng chế.
Song, trước ngày cưỡng chế, Bí thư Huyện ủy Mường Ảng đã trực tiếp gặp gỡ, trao đổi với anh Điểm. Bà Lường Thị Thanh, Phó Chủ tịch UBND xã Búng Lao cho biết: “Bí thư Huyện ủy nhận thấy việc cưỡng chế là đúng về lý nhưng chưa hợp tình và thiếu tính nhân văn. Do đó đã đề nghị tạm dừng cưỡng chế và chỉ đạo UBND huyện xin chủ trương từ tỉnh về việc hỗ trợ đất ở có thu tiền sử dụng đất cho gia đình anh Điểm. Sau khi UBND tỉnh đồng ý, huyện Mường Ảng đã triển khai và anh Điểm tự nguyện tháo dỡ, di dời.
Linh hoạt nhiều giải pháp
Dự án Chợ trung tâm xã Búng Lao có 27 hộ dân và 1 tổ chức phải thu hồi đất với tổng diện tích 6.136m². Sau nhiều nỗ lực tuyên truyền, vẫn còn 7 hộ chưa đồng thuận. Huyện Mường Ảng tổ chức buổi đối thoại với các hộ này. Đồng thời mời thêm người thân của các hộ là cán bộ nhà nước dự để bảo vệ quyền lợi hợp pháp, đồng thời để tuyên truyền chính sách GPMB đối với gia đình, người thân. Buổi đối thoại đã thành công, sau đó 100% hộ dân đồng ý tháo dỡ và bàn giao mặt bằng.
Ông Lò Văn Thủ, 1 trong 7 hộ dân nêu trên cho biết: “Tôi trình bày nguyện vọng và được lãnh đạo Huyện ủy, UBND huyện đã trả lời chi tiết từng nội dung, đồng thời vận động gia đình đồng thuận. Sau đó, em trai tôi là cán bộ Công an tỉnh đã động viên và giải thích thêm. Tôi đã hiểu và đồng ý bàn giao mặt bằng cho dự án”.
Tương tự, tại dự án đường 27m, dù đã nhiều lần gặp gỡ, vận động song ông Phạm Vũ Quỳnh, ở thị trấn Mường Ảng (hiện là cán bộ Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, Sở Y tế) vẫn không đồng ý bàn giao mặt bằng. Trước tình hình đó, Bí thư Huyện ủy Mường Ảng đã liên hệ lãnh đạo Sở Y tế để tổ chức buổi gặp gỡ với ông Quỳnh tại cơ quan. Tại đây, huyện giải đáp đề xuất của ông Quỳnh và thông báo về chủ trương, tiến độ và các vướng mắc của dự án. Đồng thời, đề nghị Sở Y tế, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh phối hợp tuyên truyền, vận động cán bộ cơ quan đồng thuận, tạo điều kiện để thực hiện dự án. Sau buổi gặp, ông Quỳnh đã đồng ý bàn giao mặt bằng.
Với cách làm đồng bộ, linh hoạt, tất cả các trường hợp vướng mắc về GPMB các dự án trọng điểm kéo dài, huyện Mường Ảng đều giải quyết thỏa đáng, dứt điểm, không trường hợp nào phải cưỡng chế.
Từ năm 2020 đến nay, Bí thư Huyện ủy Mường Ảng đã có 5 hội nghị đối thoại với 29 lượt công dân và hơn 60 cuộc tiếp xúc, gặp gỡ trực tiếp các hộ dân liên quan đến vướng mắc công tác GPMB các dự án trọng điểm. Sau đối thoại, 100% vụ việc được giải quyết thỏa đáng, nhận được sự ghi nhận, đồng thuận của công dân.
Bài 3: Ổn định dân cư vùng giáp ranh